Bacillus là một loại vi khuẩn gram dương, hình que, hình trụ, được tìm thấy rộng rãi trong đất, nước và không khí. Chi này bao gồm nhiều loài khác nhau - một số có lợi cho các hệ sinh thái trên cạn và dưới nước khác nhau, trong khi số khác lại có hại cho các sinh vật khác.

Các thành viên của chi này có khả năng thích nghi cao và khá cứng cáp nhờ khả năng hình thành nội bào tử - cấu trúc bảo vệ chúng khỏi nhiều điều kiện môi trường tiêu cực, bao gồm nhiệt độ rất cao và rất thấp, cực kỳ khô, bức xạ và hóa chất độc hại. Bacillus có thể không hoạt động trong nhiều năm ở dạng này và kích hoạt trở lại khi điều kiện thuận lợi.

Ngoài nội bào tử, những vi khuẩn đáng kinh ngạc này còn có nhiều khả năng sinh lý giúp chúng thích nghi với các môi trường khác nhau và chịu đựng những điều kiện gây tử vong cho nhiều sinh vật khác.

Chi Bacillus được phát hiện vào năm 1835 bởi Christian Gottfried Ehrenberg, nhà tự nhiên học và nhà kính hiển vi người Đức, một nhà nghiên cứu tài năng trong thế kỷ 19. Đồng nghiệp trẻ hơn của Ehrenberg, Ferdinand Julius Cohn, sau này đã đặt tên cho chi Bacillus, theo hình dạng của những vi khuẩn này (bacillus có nghĩa là “dính” trong tiếng Latin). 

Ông cũng phát hiện ra rằng những vi khuẩn này có hai dạng khác nhau – một loại không chịu được nhiệt và một loại có khả năng chịu nhiệt. Đây là sự phát hiện ra nội bào tử và khả năng đáng kinh ngạc của chúng trong việc chống chọi với các điều kiện môi trường không thuận lợi.

Nghiên cứu tiếp tục trong những thế kỷ tiếp theo, và khi các phương pháp phân tử được cải thiện, kiến thức của chúng ta về những vi khuẩn đa năng này cũng được cải thiện. Chẳng bao lâu, người ta phát hiện ra rằng một số loài Bacillus có thể tạo ra các chất chuyển hóa và phân tử hữu ích hỗ trợ xử lý sinh học đất và nước bị ô nhiễm, cũng như giúp thực vật và động vật chống lại mầm bệnh – khiến chúng trở thành ứng cử viên hàng đầu cho ngành y tế, nuôi trồng thủy sản .... ngày nay.

Bacillus là một loại vi khuẩn có lợi phổ biến cho trong chăn nuôi (gồm nuôi thủy sản), thú y và cả trồng trọt do có bốn đặc điểm chính:

• Độ bền vượt trội (do cấu trúc nội bào tử của nó)
• Khả năng sinh lý vượt trội
• Hoạt động của enzyme tăng sinh
• Tốc độ tăng trưởng nhanh

Nhưng chính xác thì làm thế nào mà những vi khuẩn đáng kinh ngạc này lại có tác động tích cực đến sự tăng trưởng và phát triển của cá và động vật giáp xác? Hãy cùng tìm hiểu.

Được sử dụng làm chế phẩm sinh học cho ăn hoặc để xử lý sinh học trong nước, các loài Bacillus đều có tác dụng có lợi trên nhiều khía cạnh của quy trình sản xuất nuôi trồng thủy sản và mang lại sự bảo vệ lâu dài.

Dưới đây là một số lợi ích chính và cơ chế mà các chủng Bacillus sử dụng để đạt được hiệu quả (click vào các mục bên dưới để xem tiếp)

• Cải thiện chất lượng nước.
• Ức chế trực tiếp bệnh tật.
• Kích thích miễn dịch/ức chế bệnh tật gián tiếp.
• Cải thiện tốc độ tăng trưởng và sử dụng thức ăn.

Các phần tiếp theo sẽ xem xét tác dụng chi tiết từng vấn đề.